ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനികളിൽ ചിലരെ താഴെ പരിചയപ്പെടാം:
മഹാത്മാഗാന്ധി:
ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപിതാവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അഹിംസയിലും സത്യാഗ്രഹത്തിലും അടിയുറച്ച് വിശ്വസിച്ച്, ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെ അദ്ദേഹം പോരാടി. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഉപ്പിന്മേലുള്ള നികുതിക്കെതിരെ സമരം ചെയ്യുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ദണ്ഡിയാത്ര നടത്തി. ഇത് ലോകം ശ്രദ്ധിച്ച ഒരു സമരമായിരുന്നു.
സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ്:
നേതാജി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇദ്ദേഹം ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന നേതാവാണ്. രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധകാലത്ത് ഇദ്ദേഹം ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ ആർമി രൂപവത്കരിച്ചു. 'സ്വാതന്ത്ര്യം എന്റെ ജന്മാവകാശമാണ്, ഞാൻ അത് നേടുകതന്നെ ചെയ്യും' എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ സംഭാവനയാണ്.
ഭഗത് സിംഗ്:
ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര ചരിത്രത്തിലെ ഒരു വിപ്ലവകാരിയാണ് ഭഗത് സിംഗ്. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ക്രൂരമായ പെരുമാറ്റത്തിനെതിരെ അദ്ദേഹം ശക്തമായ പ്രതിഷേധം ഉയർത്തി.
ജവാഹർലാൽ നെഹ്റു:
സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെ ഗാന്ധിജിയുടെ സമരമുറകളെ പിന്തുണച്ച് നെഹ്റുവും പോരാടി.
സരോജിനി നായിഡു:
ഇന്ത്യയുടെ വാനമ്പാടി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന സരോജിനി നായിഡു ഒരു കവയിത്രിയും പ്രഭാഷകയും സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയും ആയിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെയുള്ള നിരവധി സമരങ്ങളിൽ ഇവർ പങ്കെടുത്തു.
റാണി ലക്ഷ്മി ഭായി:
ഝാൻസി റാണി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ലക്ഷ്മി ഭായി, 1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച വനിതാ നേതാവാണ്. ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിക്കെതിരെ ധീരമായി പോരാടിയ ഇവർ ധീരതയുടെ പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
ചന്ദ്രശേഖർ ആസാദ്: ഭഗത് സിംഗിന്റെ സഹപ്രവർത്തകനായിരുന്ന ചന്ദ്രശേഖർ ആസാദ് ഒരു വിപ്ലവകാരിയായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തോക്കിന് മുമ്പിൽ തലകുനിക്കാൻ തയ്യാറാകാതെ അദ്ദേഹം സ്വയം വെടിവെച്ച് മരിക്കുകയായിരുന്നു.
ലാൽ ബഹദൂർ ശാസ്ത്രി:
ഇന്ത്യയുടെ രണ്ടാമത്തെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. 'ജയ് ജവാൻ, ജയ് കിസാൻ' എന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുദ്രാവാക്യം ഇന്നും ഇന്ത്യയിൽ പ്രശസ്തമാണ്.
ബിപിൻ ചന്ദ്ര പാൽ:
തീവ്രവാദ നിലപാടുകളുള്ള നേതാവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഇദ്ദേഹം, ലാൽ-ബാൽ-പാൽ കൂട്ടുകെട്ടിലെ ഒരു അംഗമായിരുന്നു.
മൗലാന അബ്ദുൾ കലാം ആസാദ്: ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ വിദ്യാഭ്യാസ മന്ത്രിയായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. സ്വാതന്ത്ര്യസമര സേനാനിയായിരുന്ന മൗലാന, ഗാന്ധിജിയുടെ സമരങ്ങളെ പിന്തുണച്ചിരുന്നു.
സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ:
ഇന്ത്യയുടെ ഉരുക്കുമനുഷ്യൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇദ്ദേഹം സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ ഉപപ്രധാനമന്ത്രിയും ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയുമായിരുന്നു. 562 നാട്ടുരാജ്യങ്ങളെ ഇന്ത്യയിൽ ലയിപ്പിച്ച് ഒറ്റ ഇന്ത്യയായി മാറ്റുന്നതിൽ അദ്ദേഹം പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു.
താന്തിയാ തോപ്പി:
1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിലെ പ്രധാന പോരാളികളിലൊരാളായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. ഝാൻസി റാണിയുമായി ചേർന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെ അദ്ദേഹം ധീരമായി പോരാടി.
മൗലാനാ അബ്ദുൾ കലാം ആസാദ്: ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ വിദ്യാഭ്യാസ മന്ത്രിയായിരുന്ന ഇദ്ദേഹം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച നേതാവാണ്. ഇദ്ദേഹം ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ പ്രസിഡന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുകയും, നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം, ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം തുടങ്ങിയ പല സമരങ്ങളിലും സജീവമായി പങ്കെടുക്കുകയും ചെയ്തു. മതേതര ഇന്ത്യ എന്ന കാഴ്ചപ്പാടിൽ അടിയുറച്ച് വിശ്വസിച്ചിരുന്ന നേതാവായിരുന്നു അദ്ദേഹം.
ഖാൻ അബ്ദുൾ ഗാഫർ ഖാൻ:
"അതിർത്തി ഗാന്ധി" എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഇദ്ദേഹം, വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തി പ്രവിശ്യകളിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പ്രമുഖ നേതാവായിരുന്നു. അഹിംസയിൽ വിശ്വസിച്ച്, ഖുദായി ഖിദ്മത്ഗാർ (ദൈവത്തിന്റെ സേവകർ) എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രസ്ഥാനം ഇദ്ദേഹം ആരംഭിച്ചു. ഗാന്ധിജിയുടെ അടുത്ത അനുയായി ആയിരുന്നു അദ്ദേഹം.
ബീഗം ഹസ്രത്ത് മഹൽ:
1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ പോരാടിയ ധീരവനിതയായിരുന്നു ഇവർ. ലക്നൗവിലെ അവധ് പ്രവിശ്യയിലെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന ഇവർ, ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് കീഴടങ്ങാൻ തയ്യാറാകാതെ ശക്തമായ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് നടത്തി.
ടിപ്പു സുൽത്താൻ:
"മൈസൂരിന്റെ കടുവ" എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ടിപ്പു സുൽത്താൻ, ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ ഇന്ത്യയിലെ വളർച്ചയ്ക്ക് ഒരു പ്രധാന വെല്ലുവിളിയായിരുന്നു. മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങളിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്കെതിരെ പോരാടിയ അദ്ദേഹം, അവരുടെ സൈനിക നീക്കങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്തി.
ആലി മുസ്ലിയാർ, വാരിയംകുന്നത്ത് കുഞ്ഞഹമ്മദ് ഹാജി: കേരളത്തിലെ മലബാർ കലാപത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ പ്രമുഖ നേതാക്കളാണ് ഇവർ. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകൂടത്തിനും ജന്മിമാർക്കുമെതിരെ ശക്തമായ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് നടത്തിയ ഈ പോരാളികൾ, മലബാറിലെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരചരിത്രത്തിലെ പ്രധാന വ്യക്തിത്വങ്ങളാണ്.
അഷ്ഫാഖുള്ള ഖാൻ:
ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെ വിപ്ലവകരമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയാണ് അഷ്ഫാഖുള്ള ഖാൻ. ഭഗത് സിംഗിനെപ്പോലുള്ള മറ്റ് വിപ്ലവകാരികളോടൊപ്പം, ഹിന്ദുസ്ഥാൻ സോഷ്യലിസ്റ്റ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ അസോസിയേഷൻ (HSRA) എന്ന സംഘടനയുടെ ഭാഗമായി അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചു.
ഇവർക്ക് പുറമേ, ബദറുദ്ദീൻ ത്വയ്യിബ്ജി, ഡോ. സൈഫുദ്ദീൻ കിച്ച്ലു, മൗലാന മുഹമ്മദ് അലി ജൗഹർ, ഷൗക്കത്ത് അലി തുടങ്ങിയ നിരവധി മുസ്ലീം നേതാക്കൾ ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന് വിലയേറിയ സംഭാവനകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.